อารยธรรมจีน
จุดประสงค์การเรียนรู้
1 1. อธิบายลักษณะอารยธรรมจีนในสมัยราชวงศ์ต่างๆ
ได้
2 2. วิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านการเมืองการปกครองเศรษฐกิจและสังคมของจีนได้
3 3. วิเคราะห์แนวคิดที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของจีนได้
อารยธรรมจีน
ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีอารยธรรมยาวนานที่สุดประเทศหนึ่ง
โดยหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ สามารถค้นคว้า
ได้บ่งชี้ว่าอารยธรรมจีนมีอายุถึง 5,000
ปี รากฐานที่สำคัญของอารยธรรมจีนคือ การสร้างระบบภาษาเขียน
และ
การพัฒนาแนวคิดลัทธิขงจื๊อ เมื่อประมาณ ศตวรรษที่ 2 ก่อน
ค.ศ. ประวัติศาสตร์จีนมีทั้งช่วงที่เป็นปึกแผ่นและแตก
เป็นหลายอาณาจักรสลับกันไป
ในบางครั้งก็ถูกปกครองโดยชนชาติอื่น
วัฒนธรรมของจีนมีอิทธิพลอย่างสูงต่อชาติอื่นๆ
ในทวีปเอเชีย
ซึ่งถ่ายทอดไปทั้งการอพยพ การค้า และการยึดครอง
อารยธรรมจีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ มีแหล่งอารยธรรมที่สำคัญ 2 แหล่ง คือ
|
- ลุ่มแม่น้ำฮวงโห พบความเจริญที่เรียกว่า วัฒนธรรมหยางเชา ( Yang
Shao Culture ) พบหลักฐานที่เป็น เครื่องปั้นดินเผามีลักษณะสำคัญคือ
เครื่องปั้นดินเผาเป็นลายเขียนสี มักเป็นลายเรขาคณิต พืช นก สัตว์ต่างๆ และพบใบหน้ามนุษย์ สีที่ใช้เป็นสีดำหรือสีม่วงเข้ม
นอกจากนี้ยังมีการพิมพ์ลายหรือขูดสลักลายเป็นรูปลาย จักสาน ลายเชือกทาบ
- ลุ่มน้ำแยงซี (
Yangtze ) บริเวณมณฑลชานตุงพบ วัฒนธรรมหลงซาน (
Lung Shan Culture ) พบหลักฐานที่เป็นเครื่องปั้นดินเผามีลักษณะสำคัญคือ
เครื่องปั้นดินเผามีเนื้อละเอียดสีดำขัดมันเงา คุณภาพดีเนื้อบางและแกร่ง
เป็นภาชนะ 3 ขา
|
2 -วิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านการเมืองการปกครองเศรษฐกิจและสังคมของจีนได้
3 -วิเคราะห์แนวคิดที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของจีนได้
สมัยประวัติศาสตร์ของจีนแบ่งได้ 4
ยุค
|
- ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ
เริ่มตั้งแต่สมัยราชวงศ์ชาง สิ้นสุดสมัยราชวงศ์โจว
- ประวัติศาสตร์สมัยจักรวรรดิ
เริ่มตั้งแต่สมัยราชวงศ์จิ๋น จนถึงปลายราชวงศ์ชิงหรือเช็ง
- ประวัติศาสตร์สมัยใหม่
เริ่มปลายราชวงศ์เช็งจนถึงการปฏิวัติเข้าสู่ระบอบสังคมนิยม
- ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย
เริ่มตั้งแต่จีนปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองเข้าสู่ระบอบสังคมนิยมหรือ คอมมิวนิสต์จนถึงปัจจุบัน
อารยธรรมจีนในสมัยราชวงศ์ต่างๆ
มีดังนี้
|
- ราชวงศ์ชาง
เป็นราชวงศ์แรกของจีน
- มีการปกครองแบบนครรัฐ
- มีการประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้เป็นครั้งแรก
พบจารึกบนกระดองเต่า และกระดูกวัว เรื่องที่จารึกส่วนใหญ่เป็นการทำนายโชคชะตาจึงเรียกว่า “กระดูกเสี่ยงทาย”
- มีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ
- ราชวงศ์โจว
- แนวความคิดด้านการปกครอง
เชื่อเรื่องกษัตริย์เป็น “โอรสแห่งสวรรค์ สวรรค์มอบอำนาจให้มาปกครองมนุษย์เรียกว่า “อาณัตแห่งสวรรค์
- เริ่มต้นยุคศักดินาของจีน
- เกิดลัทธิขงจื๊อ ที่มีแนวทาง
- เป็นแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม
- เน้นความสัมพันธ์และการทำหน้าที่ของผู้คนในสังคม
ระหว่างจักรพรรดิกับราษฎร บิดากับบุตร พี่ชายกับน้องชาย สามีกับภรรยา
เพื่อนกับเพื่อน
- เน้นความกตัญญู
เคารพผู้อาวุโส ให้ความสำคัญกับครอบครัว
- เน้นความสำคัญของการศึกษา
- เกิดลัทธิเต๋า โดยเล่าจื๊อ ที่มีแนวทาง
- เน้นการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย
ไม่ต้องมีระเบียบแบบแผนพิธีรีตองใดใด
- เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ
- ลัทธินี้มีอิทธิพลต่อศิลปิน
กวี และจิตรกรจีน
- คำสอนทั้งสองลัทธิเป็นที่พึ่งทางใจของผู้คน
- ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน
- จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวมดินแดนของจีนให้เป็นจักรวรรดิ
เป็นครั้งแรกคือ พระเจ้าชิวั่งตี่ หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง กำแพงเมืองจีน
- มีการใช้เหรียญกษาปณ์
มาตราชั่ง ตวง วัด
- ราชวงศ์ฮั่น
- เป็นยุคทองด้านการค้าของจีน
มีการค้าขายกับอาณาจักรโรมัน อาหรับ และอินเดีย โดยเส้นทางการค้าที่เรียกว่า เส้นทางสายไหม( Silk Rood )
- ลัทธิขงจื๊อ คำสอนถูกนำมาใช้เป็นหลักในการปกครองประเทศ
- มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการเรียกว่า จอหงวน
- ราชวงศ์สุย
- เป็นยุคแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊ก
- มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้ำฮวงโหกับแม่น้ำแยงซี
เพื่อประโยชน์ในด้านการคมนาคม
- ราชวงศ์ถัง
- ได้ชื่อว่าเป็นยุคทองของอารยธรรมจีน
นครฉางอานเป็นศูนย์กลางของซีกโลกตะวันออกในสมัยนั้น
- พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรือง พระภิกษุ (ถังซำจั๋ง) เดินทางไปศึกษาพระไตรปิฎก ในชมพูทวีป
- เป็นยุคทองของกวีนิพนธ์จีน
กวีคนสำคัญ เช่น หวางเหว่ย หลี่ไป๋ ตู้ฝู้
- ศิลปะแขนงต่างๆมีความรุ่งเรือง
- ราชวงศ์ซ้อง
- มีความก้าวหน้าด้านการเดินเรือสำเภา
- รู้จักการใช้เข็มทิศ
- รู้จักการใช้ลูกคิด
- ประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ
- รักษาโรคด้วยการฝังเข็ม
- ราชวงศ์หยวน
- เป็นราชวงศ์ชาวมองโกลที่เข้ามาปกครองจีน
ฮ่องเต้องค์แรกคือ กุบไลข่าน หรือ หงวนสีโจ๊วฮ่องเต้
- ชาวตะวันตกเข้ามาติดต่อค้าขายมาก
เช่น มาร์โคโปโล พ่อค้าชาวเมืองเวนีส อิตาลี
- ราชวงศ์หมิงหรือเหม็ง
- วรรณกรรม
นิยมการเขียนนวนิยายที่ใช้ภาษาพูดมากกว่าการใช้ภาษาเขียน มีนวนิยายที่สำคัญ ได้แก่ สามก๊ก
ไซอิ๋ว
- ส่งเสริมการสำรวจเส้นทางเดินเรือทางทะเล
- สร้างพระราชวังหลวงปักกิ่ง
(วังต้องห้าม)
- ราชวงศ์ชิงหรือเช็ง
- เป็นราชวงศ์เผ่าแมนจู
เป็นยุคที่จีนเสื่อมถอยความเจริญทุกด้าน
- เริ่มถูกรุกรานจากชาติตะวันตก
เช่น สงครามฝิ่น ซึ่งจีนรบแพ้อังกฤษ ทำให้ต้องลงนามใน สนธิสัญญานานกิง
- ปลายยุคราชวงศ์ชิง
พระนางซูสีไทเฮาเข้ามามีอิทธิพลในการบริหารประเทศมาก
|
|
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น